نشانه های دوستان و دشمنان علی(ع) در منابع شیعه و اهل سنت

برای دوستان و دشمنان امیرالمومنین خصوصیات زیادی در روایات ذکر شده است .اما دشمنان اهل بیت علیهم السلام سه خصوصیت و ویژگی اصلی و عمده دارند ، که با دشمنی با اهل بیت علیهم السلام اشکار می شود . برای روشن شدن ویژگی های دشمنان امیرمومنان علی علیه السلام ، روایات را دسته بندی می کنیم و نتیجه گیری و مفهوم گیری را که مصداق روایات چه کسانی می توانند باشند را به مخاطب می سپاریم:
1- دشمن امیرمومنان علی علیه السلام منافق است
اولین خصوصیت و نشان بارز دشمنی با امیرمومنان نفاق است که در منکر علی علیه السلام بروز می کند. یعنی اگر کسی با امیرمومنان مشکل داشت ،باید بدانیم که انسان منافقی است.
قال رسول الله صلی الله علیه و اله:
ان حب علی قذف فی قلوب المومنین. فلا یحبه الا مومن و لا یبغضه الا منافق.
پیامبر اکرم صلی الله علیه واله فرمودند:
کسی علی علیه السلام را دوست ندارد مگر مومن و کسی بغض او را به دل ندارد مگر منافق.( المستدرک حاکم ۳/۱۲۷ — صحیح النسائی ۲/۲۷۱ — صحیح مسلم ۲/۲۷۱ — صحیح الترمذی ۲/۳۰۱ — صحیح ابن ماجه ۱۲ — مسند احمد ۱/۸۴ — الدر المنثور ۷/۵۰۴ — تفسیر الطبری ۱۳/۷۲)
قال جابر بن عبدالله الانصاری و ابوسعید الخدری: کنا نعرف المنافقین علی عهد رسول الله ببغضهم علیا علیه السلام.
جابر بن عبدالله و ابوسعید خدری میگویند: در زمان رسول الله صلی الله علیه و اله ما منافقان را به سبب بغض شان به علی علیه السلام می شناختیم !

سنن الترمذی ۲/۲۹۹ — الحلیه ابو نعیم ۶/۲۹۴
روایات زیادی از عامه و خاصه با این مضمون وجود دارد که به همین چند مورد اکتفا می کنیم .

2- دشمن علی علیه السلام حرام زاده است !
قال رسول الله صلی الله علیه و آله:
یا علی لا یحبک الا طاهر الولاده و لایبغضک الا خبیث الولاده.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:
ای علی دوست ندارد تو را مگر شخص طاهر الولاده حلال زاده و بغض و دشمنی با تو نداشته باشد مگر خبیث الولاده حرام زاده. ینابیع الموده باب ۴۴ ج۱ص۳۹۷
روی ابن عساکر عن النبی صلی الله علیه و آله: ان ابن الزنا یعرف ببغضه علیا.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: زنا زاده به سبب بغض او به علی علیه السلام شناخته میشود !
تاریخ دمشق ج۱۷ص۳۷۱
قال رسول الله صلی الله علیه و آله: – ان الشیطان یزنی بامهات المبغضین لعلی.
همانا شیطان با مادران دشمنان علی علیه السلام زنا می کند.

تاریخ دمشق ج ۱۷/ص۳۷۲
شافعي می گوید: سمعت مالك بن أنس رضي الله عنه يقول : قال أنس بن مالك :
«ما كنا نعرف الرجل لغير أبيه إلا ببُغضه علي بن أبي طالب كرم الله وجهه»
شنیدم که مالک بن انس می گوید انس بن مالک گفت : تشخیص نمی دادیم که شخصی از پدرش نیست مگر به بغضش نسبت به علی علیه السلام
فرائد السمطين» (ج1 ص365)
ابن اثیر در الکامل خود در ج۴ص۵۷ می گوید:
کان مروان بن الحکم ابن زنا من جدته الزرقاء بنت موهب فکان من المعادین لعلی علیه السلام.
مروان بن حکم ابن زنا بود. فلذا از دشمنان علی علیه السلام بود.
مرحوم صدوق رحمه الله با سند از طریق عامه نقل می کند که أبي الزبير مكي گفت :
رأيت جابراً مُتوكئاً على عصاه وهو يدور في سكك الأنصار ومجالسهم وهو يقول : علي خيرُ البشر فمن أبى فقد كفر ، يا معشر الأنصار أدِّبوا أولادكم على حُبَّ علي (عليه السلام) فمن أبى فانظروا في شأن أمّه ؛
ابو زبیر می گوید : جابر را دیدم که بر عصایش تکیه کرده بود و میان اصحاب می گشت و می گفت : علی بهترین مردم است و هر کس این را قبول نداشته باشد کافر شده است . ای انصار پیامبر فرزندانتان را بر محبت علی علیه السلام تربیت نمایید . اگر محبت علی را نپذیرفتند از مادر بچه قضیه را جستجو کنید.
علل الشرائع : ص58 . وأمالي الصدوق : ص47 وفي ط : ص71 ح6 .
قال عبادة بن الصامت : كنا نبور أولادنا بحب علي بن أبي طالب فاذا رأينا أحداً لا يحبه ، علمنا أنه ليس منا ، وأنه لغير رشدة ؛ أسنى المطالب للحافظ الجزري الشافعي (ص58 )
عباده بن صامت می گوید: فرزندانمان را با محبت علی بن ابیطالب علیه السلام آزمایش می کردیم . اگر می دیدیم که یکی از آنها ایشان را دوست ندارد می فهمیدیم که او از ما نیست و حلال زاده نمی باشد.
از پیامبر (صلى الله عليه وآله) روایت شده که به امیرالمومنین علی (عليه السلام) فرمودند:
«اذا كان يوم القيامة دُعي الناس بأسمائهم وأسماء أمهاتهم ، ما خلا نحن وشيعتنا ومحبيّنا فإِنهم يُدعون بأسمائهم وأسماء آبائهم»

روز قیامت مردم را با نام خودشان و مادرانشان صدا می زنند غیر از ما و شیعیانمان و محبانمان که با نام پدرانشان صدا زده می شوند.
شبیه این روایت از امام صادق علیه السلام نیز نقل شده است .
روى عن الصادق (عليه السلام) قال :
اذا كان يوم القيامة دُعي الخلائق بأسماء أمّهاتهم الا نحن وشيعتنا فانهم يُدعون باسماء آبائهم
روز قیامت انسانها با نام مادرانشان معرفی می شوند بجز ما و شیعیانمان که با نام پدرانمان نام برده می شویم .

المحاسن: 141.
امام صادق علیه السلام می فرمایند :
اذا برد على قلب أحدكم حبّنا فليحمد الله على أولي النعم ، قلت : على فطرة الاسلام ؟ قال : لا ولكن على طيب المولد ، إنه لا يحبّنا إلا من طابت ولادته
اگر خنکی محبت ما بر دلهایتان احساس کردید خداوند را بر بهترین نعمتها شکر کنید . سوال شد : اولی النعم یعنی اسلام و بخاطر اسلام باید خداوند را شکر کنیم .
امام فرمودند : نه اولی النعم یعنی پاکی ولادت . تنها کسانی که ولادتشان پاک است ما را دوست دارند.
المحاسن : صفحه 138 حکمت 25 .

3- دشمن علی علیه السلام ولد حیض است
علامة قندوزي در «ينابيع المودة»می نویسد : أبو رافع می گوید:
«من لم يعرف حق علي فهو أحد من الثلاث : إمّا أمُّهُ الزانية ، أو حملته أمُّه من غير طهر أو منافق»
ينابيع المودة : ص252 ط اسلامبول .
هر کس حق علی را نشناسد از این سه حال خارج نیست : یا مادرش زنا کار است و او ولد زنا است و یا مادرش در زمان حیض او را حامله شده و یا منافق است.
با همین مضمون نیسابوری از پیامبر (صلى الله عليه وآله) نقل می کند که فرمودند :
«من لم يحب عترتي فهو لاحدى ثلاث : أما منافق وأما لزنية وأما أمرؤ حملت به أمُّهُ في غير طهر»
روضة الواعظين: 270
که پیامبر صلی الله علیه و اله در این روایت عدم محبت را نشانه این سه امر می دانند در اخر دو داستان از علامه حلی نقل می شود که ایشان ادعا می نمایند صحت این روایت برایشان ثابت شده است .
علامه حلی قدس سره در کتاب کشف الیقین می نویسد :
ابو دلف پسری داشت که با دوستانش در مورد محبت و دشمنی علی علیه السلام مشاجره می کرد . یکی از آنها روایتی از پیامبر نقل نمود که پیامبر صلی الله علیه و اله فرمودند : ای علی فقط انسان مومن پاکدامن تو را دوست دارد و انسان زنا زاده و ولد حیض دشمن توست . ابن ابی دلف گفت : در مورد پدرم چه می گویید . نظرتان این است که کسی به همسرش نزدیک شده است . در جواب گفتند : نه
ابن ابی دلف گفت : به خدا قسم من بیشتر از همه مردم نسبت به علی بغض و دشمنی دارم.
در حالیکه در حال مشاجره و بگو مگو بودند ، پدرش وارد شد و گفت : به خدا سوگند این حدیث صحیح است . به خدا این پسر هم ولد الزناست و هم ولد الحیض . من مریض در خانه برادرم افتاده بودم که خادمه ای برای انجام کاری وارد شد . هوس کردم که با او نزدیکی کنم ولی او خودداری نمود و گفت : من حائض هستم . ولی من با او نزدیکی کردم و او به این پسر باردار شد . این پسر هم ولد الزناست و هم ولد الحیض و همچنین پدرم نقل می کند :
روزی به همراه دوستان به بغداد رفته بودیم . برای رفع تشنگی به دنبال آب در کوچه پس کوچه های بغداد می گشتیم تا به اب انبار رسیدیم و در صف اب ایستادیم . در این هنگام دو پسربچه که با هم بازی می کردند ، جلب توجه می کردند . یکی به دیگری به دیگری می گفت امام علی بن ابیطالب است و دیگر می گفت : نه خیر ابوبکر است.
گفتم : پیامبر می فرمایند : ای علی فقط دوستدار تو مومن است و دشمن تو ولد حیض است.
مادر بچه ها با ظرف آب از آب انبار بیرون امد . او که سخن من را شنیده بود، گفت : آقا من تو را قسم می دهم آن چه گفتی دوباره برایم تکرار کن . گفتم روایت پیامبر بود که نیازی به تکرار آن نیست.
دوباره اصرار کرد و من روایت را دوباره نقل کردم . زن گفت : اقا به خدا سوگند این روایت صحیح است . این دو پسران من هستند . ان که علی را دوست دارد حلال زاده است و انکه دشمن علی است ولد حیض است . پدرش در حال حیض با من نزدیکی کرد و من به او حامله شدم.
كشف اليقين : ص166 و167.
ناسزا گو به علی ناسزا گو به خداست
قال رسول الله صلی الله علیه و اله:
من سب علیا فقد سبنی و من سبنی فقد سب الله تعالی.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله فرمودند: هر کس علی علیه السلام را فحش دهد من را فحش داده و هر کس من را فحش دهد به تحقیق خدا را فحش داده است.

(المستدرک علی الصحیحین ج3 ص131)