ولادت با سعادت حضرت زينب (عليها السلام ) در مدينه طيبه در سال پنجم يا ششم هجرى در اين روز واقع شده است
پدر بزرگوار آن حضرت امير المؤ منين (عليه السلام )، و مادر گرامىشان حضرت صديقه طاهره (عليها السلام ) است . همسر آن حضرت جناب عبد الله بن جعفر بن ابى طالب (عليهم السلام )، و فرزندان آن حضرت ، على ، عون ، عباس ، محمد و ام كلثوم هستند كه عون و محمد در كربلا شهيد شدند.
كنيه آن مخدره ام كلثوم ، ام عبدالله و ام الحسن است ، ولى كنيه هاى خاص حضرت ام المصائب ، ام الرزايا و ام النوائب است .
القاب آن مخدره بسيار است ، و از آن جمله : عقيله بنى هشام ، عقليه الطالبيين ، صدقه صغرى (اشاره به مادرش كه صديقه كبرى است و پدرش كه صديقه اكبر است )، عصمت صغرى ، وليه الله ، الراضيه بالقدر و القضاء، صابره البلوى من غير جزع و لا شكوى ، امينه الله ، عالمه غير معلمه ، فهمه غير مفهمه ، محبوبه المصطفى (صلى الله عليه و آله )، ثانيه الزهرا (عليها السلام )، الشريفه (رياحين الشريعه : ج 3 ص 48.).
از نسل امیرالمومنین على فرزند حضرت زينب (عليها السلام ) كه معروف به زينبى است فرزندان زيادى به دنيا آمده اند، كه سيوطى رساله زينبيه را در باره تاءليف كرده است .
ماجراى ولادت حضرت
هنگام ولادت آن حضرت ، پيامبر (صلى الله عليه و آله ) در سفر بودند. امير المؤ منين (عليه السلام ) براى نامگذاى اين مولود فرمودند: ((بر پيامبر (صلى الله عليه و آله ) سبقت نمى گيرم )). تا آنكه حضرت آمدند و منتظر وحى شدند. جبرئيل نازل شد و عرض كرد: خداوند سلام مى رساند و مى فرمايد: ((اين دختر را زينب نام بگذار، چه اينكه نام را در لوح محفوظ نوشته ايم )).
پيامبر (صلى الله عليه و آله ) حضرت زينب (عليها السلام ) را طلب كرده بوسيدند و فرمودند: ((وصيت مى كنم به حاضرين و غايبين كه اين دختر را به خاطر من پاس بداريد، كه همانا وى به خديجه كبرى (عليها السلام ) مانند است )). سكينه و وقار آن حضرت را به خديجه كبرى (عليها السلام ) و عصمت و حيائش را به فاطمه زهرا (عليها السلام ) و فصاحت و بلاغتش را به على مرتضى (عليه السلام ) و حلم و بردباريش را به حسن مجتبى (عليه السلام ) و شجاعت و قوت قلبش را به حضرت سيد الشهداء (عليه السلام ) همانند نموده اند.
ابن حجر در اصابه و ابن اثير در اسد الغابه در حالات آن حضرت نوشته اند: در مجلس يزيد لعنت الله عليه حضرت زينب (عليها السلام ) كلماتى فرمودند كه دلالت بر قوت قلب آن حضرت دارد. آن حضرت در كرم و بصيرت و حلم مشهور خاندان بنى هاشم و عرب بوده ، و بين جمال و جلال ، سيرت و صورت و اخلاق و فضيلت جمع كرد. شبها در عبادت بود و روزها روزه ، و او به اهل تقوى معروف بود(مجله الاسلام : شماره 27، محمد غالب شافعى).